Yeni Nesil Zehir: TV, Tablet, Telefon!

Zaman değişti.Yeni nesil artık teknoloji ile beraber doğup, gelişiyor. Her yerde hızlı ulaşılabilir sanal resimler, uyaranlar var onlara sunulan. TV, akıllı tabletler, sanal oyunlar, sosyal medya mecraları, cep telefonları..

Her köşede, her elde görmek ve ulaşmak mümkün.

Peki çocukları bunlardan ne kadar uzak tutmalıyız? Ya da daha doğrusu ne kadarından koruyabiliriz?

Zamanın gerçeği, yeni nesil bu teknolojiyle beraber yaşayacak, öğrenecek, deneyimleyecek. Tamamen yasaklamak ya da bunlardan sonsuza kadar uzak tutmak mümkün değil. Aileler zorlanıyor, sıkılıyor, hatta zararın farkına varamıyor maalesef.

Kapımızda potansiyelini yitirmiş bir nesil yığını var, aman dikkat!!

Bazı fiziksel becerileri sergileyebiliyor ya da dil gelişimi olarak bazı kelimeleri kullanabiliyorlar diye çocukların zekalarının teknolojiyle beraber ilerlediğini hatta süper bir nesil yetiştiğini düşünür olduk. Öyle görünse bile bir gerçek var ki önümüzde duran; beyin gelişiminde 0-6 yaş kritik önem taşıyor ve bu süreçte tv, akıllı telefon ve tabletlerle büyüyen çocuklar, zihinsel kapasitelerinin çok aşağısında kalacak çözüm becerisine sahip, yetersiz bireylere dönüşüyor ve ilerinin harcanmış yetişkinleri olmaya hazırlanıyorlar.

Niye mi?

Bir bebek doğduğu andan itibaren beyin gelişimini neredeyse %70 ‘ini 0-6 yaş aralığında tamamlıyor. Bu şu demek, beynimiz milyarlarca sinir hücresine (nöron) sahip olarak hayata başlar. Daha sonrasında sinaptik bağlantılarla her bir nöron kendi işlevine göre birbirine bağlanarak nöral bağlantı yolları oluşturur. Zihin kapasitesi bu bağlantılar sayesinde gerçek potansiyeline ulaşır ve dil gelişimi, algılama, düşünme, problem çözme gibi fonksiyonları işlemleyebilir hale gelir.

Bir binanın temeli gibi inşa edilen her yeni bağlantı, yetişkinlikte edinilecek olan zihinsel sağlamlığı, muhakeme becerisini, dikkat ve konsantrasyon süresi gibi öğeleri kat kat ekleyerek bir çatı altında toplanmasını sağlar.

Bu temelin inşa edilme süresi 0-6 yaş aralığında oluştuğu için daha sonrasında yeni bağlantı kurması neredeyse imkansızdır.

Günümüzün sunduğu dijital kareler, tv programları aynı anda çok canlı ve hızlı görsellerle, işitsel uyaranlarla çocukların beynine hücum ediyor ve her yanı kuşatıyorlar adeta. Ancak gerçek dünya uyaranları ile benzerlikleri yok denecek kadar az.

Çocuklar tv karşısında öğrenmiyorlar, uyuşuyorlar!

Beyin incelemeleri Tv karşısında fazla zaman geçiren çocuklarda, zihin kapasitelerinin %20-30 arasında gerilediğini, dil gelişimi yönünden zayıfladığını ve sınırlı iletişim becerisine sahip olduklarını, göz kaslarının zayıflamasına bağlı olarak okuma güçlüğü problemlerinin ortaya çıkmasına neden olduğunu, ayrıca odaklanma süresinin yaşıtlarına oranla kısalttığını göstermektedir. Sonuç olarak kolay sıkılan, düşük performans sergileyen akademik yönden öğrenme problemleri yaşayan, kendini oyalayamayan, yaşıtlarıyla oyun kuramayan, problem çözemeyen çocukların harcanmış yetişkinlere dönüşme hikayesi ile karşı karşıya kalmış bulunuyoruz.

• Yemek yerken oyalamak için açılan tv, akıllı telefon ve tabletlerin, yok ettiği odaklanma becerisinin,
• Sürekli açık bırakılan çizgi film ve dizilerin, bozduğu dil gelişiminin,
• Cep telefonları ile oyun kuran çocukların daha sonrasında yeni tanışılan ortamlarda bulunmaktan kaçınan ve sorulan sorular karşısında korkup donan çocuklara dönüştüğünü görmekteyiz.

Sınırlı sosyal gelişimlerinin, sürekli oynanan bilgisayar oyunları ve izlenen televizyon yüzünden zarar gören göz kaslarının, okuma ve öğrenme güçlüğü yaratmasının hikayesi bu!

0-6 yaş arasında oyun oynayarak, yaşayarak, koklayarak, dokunarak öğrenen çocukların sorumluluğunu almaktır ebeveyn olmak.

Sömestr tatili yaklaşıyor, çocuklara beyin gelişimini sağlıklı yollarla geliştirip destekleyecek en sihirli oyuncakla doldurmanız dileğiyle!

Bir sonraki yazıda çocuklar için kitap önerileri paylaşacağım.

Gelişim yaşına uygun kitaplar seçerek, dokunamadıkları ilizyonlarla zehirleyen tabletler yerine, hissederek büyüyecekleri hayaller vermenin keyfine varın!

 Instagramdan takip etmek için; @uzm.psk.sinemcakir